نوشته شده توسط : پزشک و درمان

سردرد چیست؟

سردرد در همه‌ گروه‌های سنی اتفاق می‌افتد و ۱-۲٪ مراجعات بخش اورژانس و تا ۴٪ مراجعات به مطب پزشکان را شامل می‌شود؛ اگرچه بیشتر اوقات، علتی خوش‌خیم دارد؛ به ویژه در صورتی‌که درد‌شدید و مزمن یا عودکننده باشد؛ اما بروز سردردهای جدید می‌تواند یافته اصلی یا اولین تظاهر یک بیماری سیستمیک، یا بیماری داخل جمجمه ای خطرناک باشد و از این رو نیازمند ارزیابی بالینی سیستماتیک و کامل می‌باشد.

تشخیص علت سردرد چگونه است؟

تشخیص علت سردرد به درک پاتوفیزیولوژی آن، تهیه شرح حال از بیمار که همراه با مشخص‌کردن ویژگی‌های درد باشد، نیاز دارد.

ویژگی‌هایی که برای تشخیص دلیل سردرد مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:

  1. درد حاد
  2. درد تحت حاد، یا مزمن

این تشخیص به انجام معاینه فیزیکی دقیق و جمع‌بندی تشخیص‌های افتراقی نیاز دارد.

 

پاتوفیزیولوژی سردرد و درد صورت

برخی از دلایل سردرد شامل موارد زیر می‌شود:

  1. کشش
  2. جابه‌جایی
  3. التهاب
  4. اسپاسم عروقی
  5. اتساع ساختمان‌های حساس به درد در سر و گردن

گرفتاری منفرد بخش استخوانی جمجمه و بسیاری از قسمت های دورا (Dura) یا بسیاری از نواحی پارانشیمی مغز، درد ایجاد نمی‌کند.

ساختمان‌های حساس به درد

ساختمان‌های حساس به درد به دو بخش تقسیم می‌شود:

  1. بخش اول: ساختمان های حساس به درد در داخل جمجه
  2. بخش دوم: ساختمان های حساس به درد در خارج جمجه

ساختمان‌های حساس به درد در داخل جمجمه

این ساختمان‌ها شامل سینوس‌های وریدی هستند. به عنوان مثال می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  1. سینوس ساژیتال
  2. عصب سه‌قلو
  3. شریان‌های مننژی قدامی و میانی دورا در قاعده جمجمه
  4. عصب زبانی حلقی(IX)
  5. بخش پروکسیمال شریان کاروتید داخلی و شاخه‌های آن در نزدیکی حلقه ویلیس
  6. عصب واگ(X)
  7. ماده خاکستری جنب قنات مغزی در ساقه مغز
  8. هسته حسی تالاموس

ساختمان های حساس به درد در خارج جمجمه

این ساختمان‌ها عبارتند از:

  1. ضریع جمجمه
  2. پوست
  3. بافت زیرجلدی عضلات و شریانها
  4. عضلات گردن
  5. دومین و سومین عصب جمجمه ای
  6. چشم‌ها و گوش‌ها
  7. دندان‌ها
  8. سینوس‌ها
  9. حلق‌دهانی
  10. پوشش مخاطی حفره بینی
 

تشخیص علت سردرد و درد صورت

مشخصات درد در ناحیه سر

درد در ناحیه سر یا درد صورت، بیشتر اوقات دارای ویژگی‌های زیر است:

  1. کوبنده یا ضربان‌دار
  2. مبهم
  3. درد ثابت یا فرورونده یا درد خراشنده.

ویژگی‌های درد برای انواع سردرد

سردردهای ضربان‌دار و کوبنده معمولا به میگرن نسبت داده می‌شود، همچنین سردرد خوشه ای یا آرتریت سلول غول‌آسا ممکن است درد خود را شبیه درد خنجر توصیف کنند.

در بیماران مبتلا به سردردهای عصبی نیز به همان اندازه سردردهای ضربان‌دار شایع می‌باشند و همچنین احساس فشردگی مداوم یا فشار نیز به وفور در سردردهای عصبی دیده می‌شود.

درد تیز و خراشنده نشان‌دهنده عللی نظیر نورالژی تری‌ژمینال می‌باشد. دردی که به علت ضایعات فضاگیر داخل جمجمه‌ای ایجاد می‌شود، به طور معمول مبهم و ثابت است.

سردردها با هر کیفیتی؛ ممکن است در بیماران مبتلا به میگرن یا تومور مغزی بروز کند؛ بنابراین مشخصات درد نمی‌تواند به تنهایی راهنمای تشخیص قابل اعتماد اتیولوژیک باشد.

محل درد در ناححیه سر

محل درد در چند قسمت شایع است که عبارتند از:

  1. سردردهای یک طرفه
  2. درد چشمی یا خلف چشمی
  3. درد اطراف بینی
  4. سردرد ناشی از ضایعات فضاگیر داخل جمجمه
  5. ناراحتی پس سری یا نواری شکل
  6. درد در ناحیه اولین شاخه عصب سه قلو
  7. دردهای برشی یا خنجری
  8. حلق و سوراخ گوش خارجی

سردردهای یک طرفه

سردردهای یک طرفه، ویژگی همیشگی سردرد خوشه‌ای است و در اکثر حملات میگرن اتفاق می‌افتد؛ اغلب بیماران مبتلا به سردردهای عصبی، سردردهای دوطرفه را گزارش می‌کنند.

درد چشمی یا خلف چشمی

درد چشمی یا خلف چشمی نشان دهنده بیماری اولیه چشمی مانند التهاب حاد عنبیه یا گلوکوم، بیماری عصب اپتیک (II) (مثل نوریت اپتیک) یا التهاب خلف حدقه‌ایی می‌باشد؛ این نوع درد هم‌چنین در میگرن یا سردرد خوشه‌ای نیز شایع است.

درد اطراف بینی

درد اطراف بینی محدود به یک یا چند سینوس، اغلب با حساسیت پوست روی آن همراه بوده و در موارد عفونت حاد یا انسداد مجرای خروجی سینوس‌ها اتفاق می‌افتد.

سردرد ناشی از ضایعات فضاگیر داخل جمجمه

سردردی که ناشی از ضایعات فضاگیر داخل جمجمه‌ای است، ممکن است موضعی باشد؛ که بیمار با این عبارت توضیح می‌دهد: درست همین‌جا درد می‌کند؛ اما حتی در چنین مواردی هم، هنگامی که فشار داخل جمجمه‌ای افزایش یابد، ممکن است به جای آن درد دو طرفه پس سری یا دو طرف پیشانی پیش آید.

ناراحتی پس سری یا نواری شکل

ناراحتی پس سری یا نواری شکل، اغلب با سردردهای عصبی همراه است؛ قرارگرفتن درد در ناحیه اکسی‌پیتال ممکن است در تحریک مننژ ناشی از عفونت یا خونریزی و همراه با اختلالات مربوط به مفاصل، عضلات یا لیگامان‌های مهره‌های فوقانی گردن نیز اتفاق بیفتد.

درد در ناحیه اولین شاخه عصب سه قلو

درد در ناحیه اولین شاخه عصب سه قلو، به طور مشخص به صورت دردی با کیفیت سوزشی شرح داده می‌شود؛ و ویژگی شایع نورالژی هرپسی به شمار می‌آید.

دردهای برشی یا خنجری

دردهای برشی یا خنجری که به دومین یا سومین شاخه عصب سه قلو محدود باشند‌؛ احتمال تیک دولوره (تیک دردناک) را مطرح می‌نمایند.

حلق و سوراخ گوش خارجی

حلق و سوراخ گوش خارجی شایعترین محل‌های درد ناشی از نورالژی زبانی حلقی می‌باشند.

انواع سردرد

علائم و نشانه‌های همراه با درد در ناحیه سر

تظاهرات بیماری سیستمیک زمینه‌ای، می‌توانند به تشخیص اتیولوژیک سردرد کمک کنند و باید همیشه چنین تظاهراتی را جستجو نمود.

این نشانه‌ها و علائم به این شرحند که:

  1. کاهش اخیر وزن، ممکن است با سرطان، آرتریت سلول ژانت یا افسردگی همراه باشد.
  2. تب و لرز ممکن است نشانی از عفونت سیستمیک یا مننژیت باشد.
  3. تنگی نفس یا سایر نشانه‌های بیماری قلبی احتمال آندوکاردیت عفونی تحت حاد و آبسه مغزی حاصل از آن را مطرح می‌کنند.
  4. اختلالات دید نشان دهنده بیماری چشم (مثلا: گلوکوم)، میگرن یا گرفتاری داخل جمجمه‌ای همراه با ابتلاء عصب بینایی یا راه‌های بینایی و یا مسیرهای مرکزی بینایی می‌باشد.
  5. تهوع و استفراغ در میگرن و سندرم‌های سردرد پس از تروما شایع بوده و ممکن است همراه با ضایعات فضاگیر دیده شود؛ هم‌چنین برخی بیماران مبتلا به میگرن، وقوع اسهال را همراه با حملات سر درد گزارش می‌کنند.
  6. فتوفوبی ممکن است در میگرن و مننژیت حاد یا در خونریزی ساب آراکنوئید دیده شود.
  7. میالژی اغلب با سردردهای عصبی، سندرم‌های ویروسی و آرتریت سلول ژانت همراه است.
  8. آبریزش بینی طرف مبتلا به درد و اشک‌ریزش همان طرف در جریان حملات تیپیک سردرد خوشه‌ای دیده می‌شوند.
  9. کاهش گذرای هوشیاری می‌تواند با میگرن (میگرن بازیلر) و نورالژی زبانی حلقی (سنکوپ قلبی) همراه باشد.
 

الگوهای زمانی سر درد

این الگوها نسبت به نوع متفاوت سردرد متغیر است. مثلا:

    1. دردهای میگرنی دوره‌ای است و ممکن است در فواصل متغیر بروز کند. سردردهای میگرنی دوره‌ای هستند و ممکن است در جریان عادت ماهیانه بدتر شوند.
    2. سردردهای عصبی معمولا به هنگام وجود شرایط استرس زا بروز کرده و اغلب در پایان روز کاری شدیدتر هستند. ممکن است سردردهای عصبی هر روز بروز کنند.
    3. سردردهای خوشه‌ای در قالب حملاتی بروز می‌کنند که در بین این حملات بیمار نشانه‌ای ندارد. آنها بیشتر اوقات بیمار را از خواب بیدار و معمولا این سردردها هر روز، یا هر شب در یک ساعت خاص عود می‌کنند.
    4. سردردهای ناشی از تومور مغزی اغلب با گذشت زمان شدیدتر می‌شوند.
    5. سردردهای ناشی از ضایعات فضاگیر و هم‌چنین دردهای ناشی از سینوس‌ها معمولا به هنگام بیدار شدن به حداکثر شدت خود می‌رسند؛ با این وجود، شدت سردردهای ناشی از ضایعات فضاگیر، در طول زمان افزایش می‌یابد.

الگوهای زمانی سردرد

سایر ویژگی‌های سردرد

این ویژگی‌ها در دو حالت بررسی می‌شود:

  1. شرایط تسکین دهنده سردرد
  2. شرایط تشدید کننده سردرد
  3. سابقه درد

شرایط تسکین دهنده سردرد

سردردهای میگرنی اغلب با تاریکی، خواب، استفراغ یا فشار بر شریان تمپورال همان طرف، تسکین می‌یابند و معمولا میزان بروز درد در جریان بارداری کاهش می‌یابد.

مقاله سر درد بارداری را بخوانید.

سردردهای پس از پونکسیون کمر و یا سردردهای ناشی از کاهش فشار جمجمه به طور تیپیک با درازکشیدن تسکین می‌یابند، درحالی‌که سردردهای ناشی از ضایعات فضاگیر ممکن است در حالت ایستاده شدت کمتری داشته باشند.

شرایط تشدید کننده سردرد

تشدید ناراحتی در اثر تغییر سریع موقعیت سر، یا همراه با وقایعی مانند سرفه یا عطسه که به طور موقت فشار داخل جمجمه را افزایش می‌دهند؛ اغلب با توده داخل جمجمه‌ای همراه می‌باشد، اما در میگرن نیز می‌تواند ظهور کند.

عصبانیت، هیجان یا تحریک می‌توانند موجب بروز یا تشدید سردردهای میگرنی و عصبی شوند. پریدن، خم شدن رو به جلو یا عطسه کردن و باد انداختن در بینی به طور مشخص درد ناشی از سینوزیت را تشدید می‌کنند.

سردردهای وضعیتی که در حالت ایستاده، شدید بوده و در حالت درازکش تقریبا محو می‌شوند؛ در شرایط کاهش فشار CSF در اثر پونکسیون کمری، ضربه سر یا نشت خود به خودی CSF اتفاق می‌افتند.

افت و‌ خیز در شدت و مدت بروز درد بدون علت واضح، به ویژه هنگامی که با نوسانی مشابه در سطح هشیاری همراه باشد، در هماتوم ساب دورال دیده می‌شود.

سابقه درد

باید مشخصات سردرد کنونی را با مشخصات سردردهای قبلی مقایسه نمود، زیرا سردردی که مشخصاتی متفاوت از سردردهای قبلی دارد، نیازمند بررسی دقیق توسط نورولوژیست است.

برای سردرد به چه دکتری مراجعه کنیم؟

پزشکان متخصص مغز و اعصاب به صورت کاملا تخصصی در زمینه درمان انواع سردرد شامل سردرد خوشه‌ای یا کلاستر، سردرد سینوزیتی، میگرنی، تنشی (عصبی) و … فعالیت می‌کنند. این پزشکان متخصص با در نظر گرفتن شرایط و علائم بیمار، بهترین روش را برای درمان پیشنهاد می‌دهند.



:: برچسب‌ها: سردرد , درد , صورت ,
:: بازدید از این مطلب : 52
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : چهار شنبه 18 خرداد 1401 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

تمرینات منظم ورزشی نتایج بسیار مفیدی برای افزایش انعطاف پذیری کمر و گردن دارد و به درمان درد ستون فقرات کمک می‌کند. همچنین انجام تمرینات ورزشی و انواع حرکات اصلاحی به پیشگیری از بیماری‌ها، حفظ تناسب اندام، ایجاد شادابی و نشاط، افزایش قدرت بدنی، سلامتی قلب و عروق و سایر مواردی که کم و بیش اطلاع دارید کمک می‌کند. اما آنچه بسیار اهمیت دارد این است که بهترین روش برای پیشگیری از دردها و ناهنجاری‌های ستون مهره‌ها، انجام ورزش منظم است.

می‌دانید که تمرینات منظم ورزشی، آمادگی و تحمل قلب و عروق فرد را افزایش می‌دهد و خطر برخی بیماری‌ها مثل سکته را کم می‌کند. همچنین ورزش باعث می‌شود که فرد از نظر روانی احساس شادابی کند و تناسب اندام وی حفظ گردد.

عده‌ای ورزش را برای تناسب اندام و عده‌ای دیگر برای افزایش قدرت، انعطاف‌پذیری و ورزشکار شدن انجام می‌دهند. داشتن یک برنامه تمرینی منظم و مناسب به شما کمک می‌کند تا زندگی سالم و به دور از هرگونه دردهای پا، کمر و گردن داشته باشید.

«حقیقت این است که ورزش منظم، مهمترین چیزی است که شما می توانید برای کمک به سلامت ستون فقرات، به خود هدیه کنید.»

برای تشخیص و درمان درد ستون فقرات و جلوگیری از آسیب‌های بعدی مهره‌ها لازم است در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه شود.

نکات مهم در ورزش که باید بدانید

نکات مهم در ورزش که باید آن را رعایت نمایید عبارتند از:

  1. تمرینات باید به صورت منظم و مرتب انجام شود.
  2. همواره تمرینات را از سبک آغاز کرده و به تدریج آنها را سخت کنید.
  3. کمی درد حین انجام تمرین طبیعی است اما بعد از پایان تمرینات نباید هیچ گونه دردی باقی بماند.
  4. تمرینات درمانی برای کمر و گردن نباید سبب افزایش درد در ناحیه ساق پا و یا دست شود.
  5. هنگام فعالیت‌های کششی در ناحیه کمر و گردن، از باز شدن و تا شدن بیش از حد این نواحی پرهیز کنید.
  6. از تمرینات کششی پیش و پس از تمرینات بدنی باید استفاده کرد. (به اصطلاح گرم کردن و سردکردن بدن)
  7. به هنگام حرکات کششی، به طور طبیعی نفس بکشید و نفس خود را حبس نکنید.
  8. اگر کار بدنی انجام می‌دهید یا به ورزش‌های دیگر مثل فوتبال می‌پردازید، بدن‌تان برای بازسازی خود زمان کافی نخواهد داشت، پس باید بین جلسات خود زمان استراحت بیشتری قرار دهید.
  9. زمان استراحت را بین ۶۰ تا ۹۰ ثانیه حفظ کنید. این زمان برای ریکاوری مناسب است و پس از آن می‌توانید بار دیگر به عضلات فشار بیشتری وارد کنید تا تستسترون بیشتری در بدن آزاد شود.
  10. برای بدست آوردن عضله بدون چربی باید به این دو ماده غذایی توجه کنید: پروتئین و کربوهیدرات.

ورزش برای درمان درد ستون فقرات کمر و گردن

انواع ورزش برای درمان درد ستون فقرات که در ادامه معرفی نموده و می‌تواند مفید باشد، عبارتند از:

  1. تمرینات هوازی (Aerobic)
  2. تمرینات انعطاف پذیری بدن

تمرینات هوازی (Aerobic)

تمرینات هوازی سبب افزایش فعالیت قلب و ریه می‌شود و آمادگی یا تحمل قلبی عروقی را بیشتر می‌کند. فعالیت‌های منظم، تکراری و پویا (دینامیک) مثل دویدن، دوچرخه سواری، شنا، راه‌رفتن و پیاده‌روی که بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد، تمرینات هوازی محسوب می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهد افرادی که قلب و عروق سالمی دارند کمتر دچار درد کمر و گردن می‌شوند. بنابراین اگر می‌خواهید ستون مهره‌های سالمی داشته باشید نباید فواید تمرینات هوازی را نادیده بگیرید.

دویدن، پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری و سایر فعالیت‌های ورزشی برای کمر و گردن مناسب هستند. (البته اگر به روش معقول، منطقی و درست انجام شوند.)

هنگام ورزش تعداد ضربان قلب و تعداد تنفس افزایش می یابد. افزایش تعداد ضربان قلب هنگام ورزش از فرمول زیر بدست می آید:

۰/۷ * (سن – ۲۲۰)

مثلا ضربان قلب یک فرد ۴۰ ساله هنگام تمرین می تواند به ۱۲۶ برسد:

۱۸۰ =۴۰ – ۲۲۰
۱۲۶ = ۰/۷*۱۸۰

معمولا پس از انجام ورزش‌های هوازی تعداد ضربان قلب و دفعات دم و بازدم تنفس افزایش می‌یابد. هنگامی می‌توان گفت این تمرینات مناسب است که پس از انجام آنها دفعات تنفس آنقدر افزایش نیابد که مانع گفتار قابل فهم فرد شود. بلکه ضمن افزایش تعداد ضربان و تنفس، سخن گفتن فرد چندان با مشکل همراه نشود.

تمرینات ورزشی برای افزایش انعطاف پذیری بدن

همان گونه که قبلا هم گفتیم یکی از علل شایع دردهای گردن و کمر، سفتی مفصلی و فقدان انعطاف پذیری بدن است. در مواقعی که عضله یا مفصل، خشک یا سفت است، در محدوده دامنه حرکتی درد احساس می‌شود. بنابراین یکی از علائم سفتی عضله یا مفصل، محدودیت دامنه حرکتی و درد در انتهای دامنه می‌باشد.

به عنوان یک قانون بد نیست بدانید چنانچه در حرکات شما محدودیت به وجود آمده باشد و در انتهای آن حرکت درد حس شود، شما نیاز به تمرینات انعطاف پذیری بدن دارید.

تمرینات انعطاف پذیری ستون مهره‌های گردن

برای انجام تمرین انعطاف پذیری گردن، طاقباز بخوابید و چانه را تو دهید. این تمرین برای کشش عضلات و رباط‌های سفت پشت گردن عالی است. در ابتدا این تمرین را در حالت طاقباز انجام دهید، سپس تمرین تو دادن چانه را در حالت نشسته انجام دهید. حتی می توان به تدریج تمرین را درحالت ایستاده همانند شکل هم انجام داد.

این تمرین برای افرادی که ناگزیرند سر و گردن خود را در حالت خم شده به جلو نگه دارند مناسب است. این تمرین استرس و تنش را کم می کند.

ورزش مهره های گردن

خم کردن سر و گردن و قسمت‌های بالای پشت به عقب، موقعی که احساس سفتی در سرتاسر بالای پشت و قائده گردن می‌کنید مفید است. ابتدا در حالی که چانه تو است گردن را کمی به عقب خم کنید و سپس گردن را کاملا به عقب خم کنید.

بتدریج بهتر است تمرین تو دادن چانه را از حالت طاقباز به وضعیت نشسته پیشرفت دهید. این تمرین برای افرادی مفید است که شغل و حرفه آنان نیازمند نگه داشتن سر و گردن در وضعیت خمیده است.

برای تمرکز کشش به قسمت بالای پشت و پایین گردن همراه با این تمرین چانه را هم تو بدهید.

تمرینات انعطاف پذیری خم شدن کمر به جلو

چنانچه گودی کمر شما زیاد است و زمانی که به جلو خم می‌شوید کمرتان سفت است، این تمرین با کشش عضلات کمر به شما کمک می‌کند. برای انجام این تمرین به صورت زیر عمل کنید:

  1. یک زانو را خم کرده و آن را تا امکان به قفسه سینه خود نزدیک کنید.
  2. سپس به مدت ۱۰ الی ۱۵ ثانیه آن را داخل شکم نگهدارید.

بهتر است این تمرینات ۱۰ الی ۲۰ مرتبه تکرار شوند تا انعطاف پذیری کمر حفظ شود. این تمرین ممکن است در مواردی که بیرون زدگی دیسک وجود دارد، درد بیمار را شدیدتر کند.

تمرینات کششی کمر

انعطاف

تمرینات انعطاف پذیری خم شدن کمر به سمت عقب

اگر گودی کمر شما از بین رفته است و یا هنگام خم شدن به سمت عقب احساس سفتی می‌کنید، تمریناتی که در ادامه بیان می‌شود به افزایش انعطاف پذیری کمر شما کمک می‌کند. این تمرین بخصوص برای افرادی مفید است که عادت دارند به حالت خمیده به جلو بایستند یا بنشینند و یا حرکات خم شدن به جلو و یا بلند کردن بار را انجام می‌دهند.

این تمرینات انعطاف پذیری کمر به این صورت است که فرد با کمک بازوها، تنه را به عقب خم می‌کند. این تمرین یک کشش غیرفعال بر روی عضلات کمر ایجاد می‌کند. همچنین این تمرین را می‌توان در حالت ایستاده نیز انجام داد.

تمرینات انعطاف پذیری

این تمرینات را می‌توان هربار پس از نشستن یا خم شدن به جلو و بلند کردن بار به تعداد ۵ تا ۱۰ بار انجام داد. توجه داشته باشید تمرینات خم شدن به عقب برای افرادی که گودی کمر آنها زیاد است و انعطاف پذیری زیادی در حرکت خم شدن به عقب دارند، مضر است.

تمریناتی برای افزایش انعطاف پذیری خم کننده‌های ران

ایستادن به مدت طولانی و سفتی عضلات خم کننده ران، باعث افزایش گودی کمر می‌شود. در صورتی که عضلات خم کننده ران سفت باشد، گودی کمر زیاد می‌شود و مشکلات ستون فقرات بوجود می آید.

با انجام تمرینات کششی می‌توان سفتی آن را کاهش داد و آن را به حالت طبیعی بازگردانید.

تست کوتاهی عضلات خم کننده ران

برای تست کوتاهی عضلات خم کننده ران، مطابق شکل روی زمین نرم و یا روی تخت طاقباز دراز بکشید و یک زانو را به طرف شکم خم کنید. چنانچه ران پای دیگر از روی زمین یا تخت بلند شود و یا زاویه بین ران و ساق پا کم شود، نشانه این است که عضلات خم کننده ران شما کوتاه است.

در حالت عادی با خم کردن یک زانو داخل شکم پشت ران با سطح زمین یا تخت در تماس است. هنکام انجام این کشش سعی کنید گودی کمر شما زیاد نشود.

تمرینات ستون فقرات

تمریناتی جهت افزایش انعطاف پذیری چرخش تنه

چنانچه در زمان چرخش تنه احساس سفتی می‌کنید، طاقباز بخوابید و ران‌ها و زانوها را خم کنید، بطوری که ران‌ها به داخل شکم خم شود. سپس آنها را به یک طرف بچرخانید. این تمرین ناحیه وسط پشت مهره‌ها را کشش می‌دهد.

میتوان کشش را در حالتی انجام داد که فرد زانوها و ران‌هایش را خم کرده، به طوری که کف پاها روی زمین واقع شود. سپس زانوها به یک سمت بچرخد و بعد به سمت دیگر. در مراحل پیشرفته می‌توان با انداختن یک پا روی پای دیگر به صورت ضربدری چرخش تنه را انجام دهید.

توجه داشته باشید که اگر می‌خواهید کمر خود را به راست بچرخانید، سر را باید به سمت چپ بچرخانید. دقت کنید که شانه‌هایتان از روی زمین بلند نشود. هر تمرین را ۱۰ الی ۱۵ ثانیه نگه دارید.

تقویت مهره ها



:: برچسب‌ها: ورزش , مخصوص , درمان , درد , ستون , فقرات , مهره‌ ,
:: بازدید از این مطلب : 46
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : دو شنبه 16 خرداد 1401 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

حفظ وضعیت های صحیح بدنی و به عبارتی اصلاح وضعیت بدن در هنگام نشستن، راه رفتن، ایستادن و سایر امور روزمره نقش اساسی در سلامتی ستون فقرات و پیشگیری از بیماری‌هایی نظیر کمر درد شدید و گردن درد دارد.

حرکات و وضعیت‌های غلط بدن از شایع‌ترین علل درد در نقاط مختلف ستون فقرات هستند. خوشبختانه اینگونه دردها اغلب با حرکات اصلاحی و ورزش‌درمانی تسکین پیدا می‌کنند، اما عوامل بسیار دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند ستون بدن را دچار درد و آسیب حاد یا مزمن کنند.

در اینگونه موارد علاوه بر اصلاح وضعیت‌های غلط؛ بیمار به توصیه‌ها و روش‌های درمانی پزشک متخصص نیز احتیاج پیدا می‌کند.

حالت مناسب بدن را بشناسید

حالت مناسب بدن، قرارگیری بدن در وضعیت طبیعی خود است. در حالت ایستاده اگر خط صاف فرضی از نرمه گوش تا شانه بکشید و آن را تا ران، زانو و وسط قوزک پا ادامه دهید، می‌توانید وضعیت‌های زیر را نسبت به این خط بسنجید:

  • در حالت ایستاده باید کمر صاف، شانه مسطح، چانه بالا، سینه به سمت بیرون، شکم به سمت داخل، پا به جلو و زانو و ران‌ها منطبق بر خط باشند.

حالت مناسب بدن و اصلاح وضعیت بدنی

وضعیت بدنی مناسب را چگونه ارزیابی کنیم؟

برای ارزیابی وضعیت بدنی مناسب در مورد خود می‌توانید از روش زیر استفاده کنید:

  1. با کمک یک آینه، گوش‌ها، شانه‌ها و ران‌های خود را در یک ردیف قرار دهید.
  2. در حالت مناسب بدن، ستون فقرات انحنای S شکل ملایمی دارد که باید حفظ شود.
  3. اگر دردی احساس می‌کنید، در آینه از پهلو به بدن خود نگاه کنید تا ببینید کمرتان در حالت غیرطبیعی و ناصاف قرار گرفته است یا خیر.
  4. اگر درد ندارید لازم نیست حالت بدن خود را تغییر دهید، چون ممکن است این کار موجب مشکلات دیگری شود.
  5. ستون فقرات دو انحنای طبیعی دارد که باید حفظ شود که منحنی دابل C یا S خوانده می‌شود.
  6. به این منحنی‌های کمر، لوردوتیک (lordotic) یا kyphotic نیز می‌گویند.
  7. انحنای لوردوتیک انحنای پایینی کمر است که اگر زاویه آن افزایش یابد، به آن لوردوز پایین ستون فقرات یا گودی کمر می‌گویند.
  8. انحنای کیفوتیک به انحنای بخش منحنی بالای ستون فقرات (ستون فقرات سینه‌ای) گفته می‌شود که اگر بیش از ۵۰ درجه شود به آن کیفوز یا قوز می‌گویند.
  9. این انحناها از قاعده سر تا شانه و انحنای بالای کمر تا قاعده ستون فقرات هستند.
  10. وقتی صاف می‌ایستید، باید وزن شما به طور مساوی بر پاهای شما توزیع شود.
  11. باید در این حالت احساس راحتی داشته باشید تا به درستی حالت بدن خود را بررسی کنید.

اصلاح وضعیت بدن در حالت خوابیدن، نشستن و ایستادن

در ادامه نکات لازم برای اصلاح وضعیت بدن در حالت‌های زیر را به طور کامل بررسی میکنیم:

  1. خوابیدن
  2. نشستن
  3. ایستادن

اصلاح نحوه خوابیدن

شما می‌توانید به طریقی که عادت دارید بخوابید، به شرطی که نکات زیر را که تحت عنوان مجاز و غیرمجاز بیان شده است را رعایت کنید.

موارد غیرمجاز در نحوه خوابیدن عبارتند از:

  1. خوابیدن روی تشک بسیار نرم که کمر در آن فرو می‌رود و تحت فشار زیاد قرار می‌گیرد.
  2. خوابیدن در یک وضعیت خاص به مدت طولانی بیش از ۷ ساعت.

موارد مجاز و وضعیت صحیح خوابیدن شامل موارد زیر می‌شود:

  1. بهتر است تشک شما سفت باشد، اما نه خیلی سفت
  2. بستر شما وسیع باشد تا بتوانید به راحتی وضعیت خوابیدن خود را تغییر دهید.
  3. هنگام خروج از تخت یکباره از حالت خوابیده به نشسته درنیایید، بلکه به یک سمت بچرخید و بعد به کمک دست‌ها بنشینید.

انتخاب نحوه و حالت صحیح خوابیدن بستگی به عادت و آسایش فرد دارد. بنابراین نمی‌توان حالتی را به عنوان یک روش برای خوابیدن همه توصیه کرد، مگر در مواردی که پزشک نوع خاصی از خوابیدن را به بیمار توصیه کند.

حالت صحیح خوابیدن

وضعیت صحیح نشستن

مهمترین قسمت بدن که نقش بسزایی در داشتن وضعیت صحیح بدن ایفا می‌کند، ستون فقرات است. ستون فقرات شما دارای قوس‌های طبیعی است که باید آن‌ها را در وضعیت طبیعی خودشان همواره حفظ کرد.

هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن به روش صحیح، کمترین فشار و استرس روی عضلات بدن شما اعمال می‌گردد. برای اینکه وضعیت صحیح نشستن را رعایت نمایید، صاف و قائم بنشینید، کمر راست و شانه‌ها به عقب باشد.

اصلاح طرز نشستن

برای اصلاح طرز نشستن موارد زیر را رعایت نمایید:

  1. باسن شما باید با پشت صندلی در تماس باشد، سه قوس طبیعی بدن باید حین نشستن حفظ گردند و وزن بدن را به طور مساوی روی دو سوی باسن خود توزیع کنید.
  2. زانوها باید هم سطح باسن و یا بالاتر از آن قرار گیرد. برای این کار می‌توانید از یک چهارپایه استفاده کنید.
  3. پاها نباید روی یکدیگر قرار گیرند، سعی کنید در یک وضعیت بیش از ۳۰ دقیقه ننشینید، برخیزید و پس از انجام دادن چند حرکت کششی مـجـددا بنشینید.

طرز صحیح نشستن روی صندلی کامپیوتر

برای این که طرز صحیح نشستن روی صندلی رایانه را رعایت کنید، نکات زیر را در نظر داشته باشید:

  1. ران موازی با سطح کف اتاق باشد.
  2. آرنج باید اندکی از ۹۰ درجه گشوده‌تر باشد.
  3. مچ دست‌ها باید مستقیم باشد و به سمت بالا و پایین زانـوها ۲ الی ۳ سانتیمتر بـاید از لـبـه صنـدلی جـلـوتر باشد.
  4. مانیتور باید ۴۵ الی ۵۵ سانتی‌متر از پیشانی فاصـله داشته باشد.
  5. قسمت های مختلف صندلی باید قابلیت حرکت، کنترل و تنظیم داشته باشد، که عبارتند از:
    • پشت صندلی
    • کف (نشیمنگاه) صندلی
    • بدنه صندلی

طرز صحیح نشستن روی صندلی کامپیوتر

پشتی صندلی

نکات مهم در پشتی صندلی شامل موارد زیر است:

  1. قابل تنظیم و حرکت به سمت بالا و پایین باشد.
  2. قابل تنظیم و حرکت به سمت جلو و عقب باشد.
  3. دارای برجستگی و فرورفتگی متناسب با قوس‌های طبیعی ستون مهره‌ها باشد و آنها را حفظ کند.
  4. اندازه آن متناسب با ابعاد بدنی استفاده کننده باشد.
  5. بیش از حد نرم یا سفت نباشد.
کف (نشیمنگاه) صندلی

نکات مهم در مورد کف یا نشیمنگاه صندلی عبارتند از:

  1. با ابعاد بدنی استفاده کننده متناسب باشد.
  2. قابلیت تنظیم و حرکت به سمت بالا و پایین را داشته باشد.
  3. قسمت جلویی محل نشستن و محلی که زیر زانوها قرار می گیرد، گرد باشد.
  4. حدود ۳ تا ۵ درجه به سمت عقب شیب داشته باشد تا از سُرخوردن جلوگیری کند و تکیه بر پشت آن راحت‌تر باشد.
  5. ارتفاع آن از سطح زمین متناسب با اندازه ساق پای استفاده کننده باشد.
بدنه صندلی

نکات قابل توجه درباره بدنه اصلی صندلی کامپیوتر شامل موارد زیر می‌شود:

  1. بهتر است صندلی بجای ۴ پایه دارای ۵ پایه باشد و هریک از پایه‌ها دارای چرخ‌های روان باشد.
  2. همچنین ارتفاع دسته صندلی باید متناسب با اندازه استخوان زانو باشد. به شکلی که پس از قرار دادن ساعد بر روی آن شانه‎ها بالاتر یا پایین‎تر از حد طبیعی خود قرار نگیرد.
  3. از جاپایی می توان برای صندلی‌های بلند یا افراد کوتاه‌قد کمک گرفت. جای پا به ران‌ها کمک می‌کند تا فشار وزن را بهتر تحمل کنند.

وضعیت درست ایستادن

برای حفظ وضعیت درست ایستادن موارد زیر را رعایت نمایید:

  1. سر را بالا نگه دارید، قـائــم و راست، سـر را بـه جلو و چانه را به داخل بدهید.
  2. چانه را به عقب و یا پهلو کج نکنید، قفسه سینه را جلو نگه داشته و استخوان کتـف را عقب نگه دارید.
  3. زانوها را صاف نگه داشته و فرق سرتان را به سمت سقف بکشید
  4. شکم را بداخل دهید، باسن را بـه عقب و یا جلو کج نکنید.
  5. هدف اصلی در وضعیت ایستادن حفظ تعادل ستون فقرات است.

وضعیت درست ایستادن

نکات مهم در اصلاح وضعیت بدن در حالت ایستاده

نکات مهم که جهت اصلاح وضعیت بدن و در حالت ایستاده باید در نظر بگیرید شامل موارد زیر است:

  1. سعی کنید به مدت طولانی در یک وضعیت نیاستید، اما هرگاه مجبور به این کار شدید، سعی کنید یک پای خود را با قرار دادن روی یک جعبه و یا چهار پایه بالا نگاه دارید و پس از مدتی پای بالا آمده را با پای دیگر عوض کنید.
  2. هنگام ایستادن وزن خود را روی هر دو پا توزیع کرده و بیشترین وزن خود را به روی زیر انگشت شست پا اعمال کنید و نه پاشنه پا
  3. بهتر است پاها را نیز به اندازه عرض شانه از هم باز کنید.
  4. کفش پاشنه کوتاه و راحت به پا کنید.

وضعیت های غیرمجاز ایستادن

وضعیت های غیرمجاز ایستادن عبارتند از:

  1. ایستادن در یک وضعیت به مدت طولانی
  2. ایستادن در حالتی که زانوها کاملا صاف و قفل شده و شکم به جلو آمده باشد که در نتیجه قوس کمر زیاد می‌شود.
  3. ایستادن با کفش پاشنه بلند یا بدون پاشنه (کفش تخت) به مدت طولانی
  4. ایستادن در حالتی که مجبور شوید از کمر یا گردن به سمت جلو خم شوید.

وضعیت های مجاز ایستادن

وضعیت‌های مجاز و نحوه صحیح ایستادن عبارتند از:

  1. برای انجام کارهای دقیق از سطح شیب‌دار با اندکی بلندی استفاده کنید.
  2. سطح کار را آنقدر بلند کنید که مسلط به کار باشید و احساس راحتی کنید.
  3. در انجام کارهای طولانی مثل ایستادن در آشپزخانه یک پا را روی چهارپایه قرار دهید.
  4. در موقع ایستادن از گذاشتن دست‌ها به کمر و تکیه‌دادن به عقب خودداری کنید، بهتر است دست ها در جلوی بدن قرار گرفته و تنه مختصری به جلو خم شده باشد.


:: برچسب‌ها: اصلاح , وضعیت , بدن , رفع , درد , ستون فقرات ,
:: بازدید از این مطلب : 56
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : چهار شنبه 11 خرداد 1401 | نظرات ()

صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 154 صفحه بعد